İstanbul ve Ankara radyolarının kuruluşu
İstanbul Radyosu
“Alo alo, muhterem samiin… Burası İstanbul Telsiz Telefonu… 1200 metre tul-u mevç, 250 kilosaykıl… Bugünkü neşriyatımıza başlıyoruz. ” “Alo, alo…”
Bağımsızlık savaşından başarıyla çıkan Türkiye, çağdaş uygarlık düzeyine ulaşmak için her alanda olduğu gibi iletişim alanında da yoğun bir çaba içersine girer. Bu alanda ilk ciddi çalışmalar 1925 yılında başlar. Çıkarılan yasayla, Ankara’da büyük bir telsiz istasyonuyla ülke çapında telsiz şebekesinin kurulması öngörülüyordu. 1926 yılında Ankara ve İstanbul’da haberleşme amacıyla kurulan tesislere gerekli eklemeler yapılarak bunlar radyo yayınları için de kullanılır hale getirilir. Güçleri 5’er kW olan bu istasyonlar, Avrupa radyo yayın postalarının en güçlülerindendi. Bu radyoların işletilmesi için kurulan Türk Telsiz Telefon Anonim Şirketi önce İstanbul’da, ardından da Ankara’da ilk radyo stüdyolarını hizmete sokar.
Ve 6 Mayıs 1927 tarihinde İstanbul Sirkeci’de Büyük Postane’nin stüdyoya dönüştürülen üst katından bir ses duyulur:
“Alo alo, muhterem samiin… Burası İstanbul Telsiz Telefonu… 1200 metre tul-u mevç, 250 kilosaykıl… Bugünkü neşriyatımıza başlıyoruz.”
ULU ÖNDER, İSTANBUL RADYOSU’NDAN MEVLİT OKUTTU
İstanbul Radyosu’nun ilk naklen yayını, 3 Şubat 1932’de Atatürk’ün isteği ile Ayasofya Camii’nden Kadir Gecesi okunan Türkçe ezanla başlamış ve Mevlit’le devam etmiştir. İlk yayınlar akşam saatleri yapılmakta ve 5 saatle sınırlıydı. 1961 Anayasası’nın tanıdığı imkânla, 1 Mayıs 1964 tarihinde “Türkiye Radyo Televizyon Kurumu (TRT)” kuruldu ve diğer radyo yayınları gibi İstanbul Radyosu da TRT şemsiyesi altına girdi. 1993 yılındaki anayasa değişikliği ve 1994 yılında çıkarılan kanunla devlet tekeli kalktı ve özel yayıncılık devreye girdi.
Ankara Radyosu
Ankara Radyosu, 1927 yılının Kasım ayında (bazı kayıtlarda 1928 olarak geçmektedir) Türk Telsiz Telefon Anonim Şirketi tarafından devreye sokulmuş ve ilk defa 1554 metre Türkiye Gazeteciler Cemiyeti üzerinden 5 kW gücündeki vericiyle yayın hayatına başlamıştır. Daha sonra uzun dalga üzerinden 120 kW gücüyle yayın yapmaya başlayan Radyo, birçok defa yayın binasını değiştirmiş, 28 Ekim 1938’de yeni ve son binasına taşınmıştır. Aynı tarihte, 20 kW gücündeki kısa dalga istasyonunu da devreye almış, 1950 yılında ise çıkış gücünü 100 kW’a yükseltmiştir. Uzun dalga vericisi ise 1961 yılında 240 kW’a yükseltilmiştir. Ankara Radyosu, diğer radyolarla birlikte, 1 Mayıs 1965’de Türkiye Radyo Televizyon Kurumu’na (TRT) devredilmiştir.
***
Ankara ve İstanbul Radyoları 08 Eylül 1936 tarihinde PTT’ye devredildi. PTT’ye devredildikten sonra vericisi güçlendirilen Ankara Radyosu 28 Ekim 1938’de resmen işletmeye açıldı. Ekim 1938 yayınlarına ara veren İstanbul Radyosu, 19 Kasım 1949’da yayın hayatına geri döndü. II. Dünya Savaşı ile birlikte radyolar yeni kurulan Matbuat Umum Müdürlüğü’ne (Basın Yayın ve Turizm/Enformasyon Genel Müdürlüğü) bağlandı. 1950’de yayın hayatına İzmir Belediyesi’ne bağlı olarak başlayan İzmir Radyosu, 1953’ten itibaren Matbuat Umum Müdürlüğü bünyesinde yayınlarını sürdürdü.
Sayfayı yazdırın
