9 NCU KAFKAS ALAYI
Kurtuluş Savaşı sırasında Ankara Hükûmeti, silahlı kuvvetler oluşumu için uğraşırken en önemli dayanağı; Osmanlı ordu teşkilatı içinde olup Mondros Mütarekesi’ne göre silahlarını bırakması gereken fakat komutanlarının dirayeti ve ileri görüşlülüğü sayesinde, silahlarını ve kuruluşlarını koruyan, Doğu bölgesindeki askerî birlikler olmuştur. Doğuda önceleri Sovyetler’e ve daha sonra da Ermeni saldırılarına karşı başarılı mücadeleler vererek Misakımillî sınırlarına ulaşıldıktan sonra Ermenilerle yapılan Gümrü (3 Aralık 1920), Sovyetler ile yapılan Moskova (16 Mart 1921) anlaşmaları ile rahatlayan doğudaki Türk birliklerinin bir kısmı Yunan ordusuna karşı kullanılmak üzere Batı Cephesi’ne kaydırılmıştır.
Ankara’daki Türkiye Büyük Millet Meclisi Hükûmetinin Batı Cephesi’ndeki ordu kuruluşuna katılan bu birliklerden birisi de 5 nci Kafkas Tümenidir. 21 Temmuz 1921’de Eskişehir’e yapılan kurtarma taarruzunda görev alan 5 nci Kafkas Tümenine bağlı 9 ncu Kafkas Alayı, Yunanlara ağır kayıp verdirmiş ve kendisinden çok üstün Yunan kuvvetlerine karşı kahramanca savaşarak başarılı olmuştur.
Sakarya Meydan Savaşı’na ve Büyük Taarruz’a da katılan 9 ncu Kafkas Alayının sancağı, Millî Mücadele yıllarındaki bu başarılarından dolayı Kurtuluş Madalyası ile ödüllendirilmiştir.