Kâzım Orbay, Orgeneral (1320 –Sah.Top.1) (1887 – 1964)
Aile Durumu
1887 yılında İzmir’de doğdu. Mahmut Hamdi Bey’in oğludur. 3 Haziran 1964’te öldü. İstanbul-Zincirlikuyu Mezarlığında gömülü idi. Naaşı 29 Kasım 1988’de Devlet Mezarlığına nakledildi.
Öğrenim Durumu
16 Şubat 1902’de Mühendishane-i Berrî-i Hümayun (Topçu Okulu)’a girdi.
11 Aralık 1904’te Mühendishane-i Berrî-i Hümayunu bitirdi.
20 Eylül 1907’de birincilikle Harp Akademisinden mezun oldu.
1908-1909’da Almanya’da topçu ve piyade atış kursu gördü.
Fransızca, Almanca, İngilizce ve İtalyanca biliyordu
Yükselme Tarihleri
11 Aralık 1904’te teğmen,
11 Aralık 1905’te üsteğmen,
20 Eylül 1907’de yüzbaşı’ (kurmay),
12 Ekim 1909’da kıdemli yüzbaşı,
29 Kasım 1914’te binbaşı,
14 Aralık 1916’da yarbay,
28 Temmuz 1918’de albay,
31 Ağustos 1922’de mirliva (tümgeneral),
30 Ağustos 1926’da korgeneral,
30 Ağustos 1935’te orgeneral.
Askerî Görevleri
20 Eylül 1907’de 3’üncü Ordu emrine verildi.
3 Ekim 1907’de kurmay stajları için Üsküp’teki 16’ncı Topçu Alayı 5’inci Batarya Komutanlığında ve Selanik’teki 17’nci Nişancı Taburunda bulundu.
24 Mayıs 1909’da 3’üncü Ordu Kurmaylığında (Hareket Ordusu ile İstanbul’a geldi).
14 Haziran 1910’da Mürettep Tümen Kurmaylığında,
27 Haziran 1911’de Genelkurmay 5’inci Şubede (Bu arada Karadağ Harekâtına katıldı).
5 Ağustos 1912’de Genelkurmay 3’üncü Şubede,
29 Eylül 1912’de Garp Ordu Karargâhında (İstihbarat Subayı),
25 Temmuz 1913’te 5’inci Kolordu Kurmaylığında,
9 Ekim 1913’te Harp Okulu İstihkâm Dersi Öğretmeni,
25 Aralık 1913’te 3’üncü Tümen Kurmaylığına,
15 Ocak 1914’te Genelkurmay Merkez Şubesi Müdürü,
16 Mart 1914’te Harbiye Nezareti Başyaveri,
7 Ekim 1918’de Harbiye Nezareti Müsteşar Yardımcılığına atandı.
12 Ağustos 1919’da Genelkurmay Personel Dairesine,
1920’de İstiklal Savaşına katılmak üzere Anadolu’ya geçti.
2 Mayıs 1920’de Doğu Cephesi Kurmay Başkanı,
16 Ağustos 1921’de Millî Savunma Bakanlığı Ordu Dairesi Başkanı,
11 Mart 1922’de 3’üncü Kafkas Tümen Komutanı,
28 Mayıs 1924’te Genelkurmay II. Başkan Vekili,
31 Ekim 1924’te Genelkurmay II. Başkanı,
21 Ekim 1928’de Afganistan’da Genelkurmay Başkanı,
15 Haziran 1929’da 4’üncü Kolordu Komutan Vekili,
17 Aralık 1929’da 4’üncü Kolordu Komutanı,
30 Temmuz 1930’da Jandarma Genel Komutanı;
24 Ağustos 1935’te 3’üncü Ordu Müfettişi,
15 Şubat 1943’te Yüksek Askerî Şûra Üyesi,
1 Aralık 1943’te Genelkurmay II. Başkanı,
12 Ocak 1944’te Genelkurmay Başkanı,
29 Temmuz 1946’da Yüksek Askerî Şûra Üyesi olup, 6 Temmuz 1950’de emekli oldu.
Sivil Hayattaki Görevleri
6 Ocak 1961’de Kurucu Meclis Üyeliğine seçildi.
9 Ocak-28 Ekim 1961’de Kurucu Meclis Başkanlığı yaptı.
23 Kasım 1961’de Cumhurbaşkanlığı kontenjanından senatör (I.dönem) seçildi.
Katıldığı Savaşlar
1912-1913 Balkan Savaşı,
1914-1918 Birinci Dünya Savaşı,
1919-1922 İstiklal Savaşı.
Nişan, Madalya ve Takdirnameleri
Katıldığı harplerde Osmanlı, Alman, Bulgar, Avusturya-Macaristan Devletlerince çeşitli nişan ve madalyalarla, TBMM tarafından da İstiklal Madalyası ile ödüllendirilmiştir.