Cumhuriyetin ilk vekilleri – G
YASAMA DÖNEMI / 1920 – 1923
(Gelibolu, Genç, Gümüşhane)
GELİBOLU
Celâl Nuri Bey (Mehmet Celâl Nuri İLERİ)
Gelibolu – 1882, Mustafa Nuri – Nefise – Mekteb-i Sultânîsi (Galataray Lisesi) ve İstanbul Hukuk Mektebi – Fransızca, Ingilizce, Yunanca – Hukuk Doktoru, Muharrir (Gazeteci), Dava Vekili – Le Courrier d’Orient, Le Jeune Turc, Ikdam, Âti, Ileri Gazeteleri Sermuharriri, Içtihat dergisi yazarı, Edebiyat-ı Umûmîye dergisi ve Âti gazetesi sahibi – Osmanlı Meclis-i Meb’ûsân IV. Dönem Gelibolu Mebusu – Ingilizler tarafından tutuklanarak Malta adasına sürgün edildi (2 yıl tutuklu kaldı.) – I. Dönem Gelibolu Milletvekili – Iktisat Encümeni Reisi – Evli, 2 Çocuk. Ölüm Tarihi: 01.11.1938
GENÇ
Dr. Ali Haydar Bey (150)
Diyarbakır – 1880, Hasan Hüseyin – Askerî Tıbbiye – Tabip, Kıdemli Yüzbası – Gülhane Askerî Tatbikat Hastanesi, Maltepe Askerî Hastanes i, Kolordu Drama Tabîbi, Dimetoka 9. Süvari Alayı Tabîbi, Karaağaç Hastanesi Baştabîbi, Edirne Askerî Hastanesi, 5. Sahra Topçu Alayı 3. Cebel Topçu Taburu Tabîbi, Anafartalar ve Bitlis cepheleri Tabîbi, 2. Ordu Menzil Hastaneleri Bastabîbi, Bitlis’te 1000 yataklı Hastane kurucusu, 3. Kafkas 342. Alay Bastabîbi – I. Dönem Genç Milletvekili – Evli 1 Çocuk. Ölüm Tarihi: 29.11.1923
GENÇ
Ali Vasıf Bey (Vasıf TELLİ)
Erzurum – 1873, Ishak Resat – Fatma – Harbiye – Askerlik, Jandarma Binbasısı – 27. Alay Süvari Bölük Komutanı, 19. Alay 3. Bölük Komutanı, 35. Aşiret Hafif Süvari Alayı Bölük Komutanı, Yavaş Jandarma Tabur Komutanı, Seyyar Jandarma Fırkası Baskale Alay Komutanı, Van Sabit Jandarma Alayı ve Musul Jandarma Merkez Taburu Komutanı, Divân-ı Harbî Örfî Üyesi, Diyarbakır Jandarma Tabur Komutanı – I. Dönem Genç Milletvekili – Evli, 1 Çocuk. Ölüm Tarihi: 22.03.1936 (151)
GENÇ
Celal Bey (152) (Mehmet Celal SARAÇOĞLU)
Adana – 1888, Ali – Ayse- Mülkiye Mektebi – Mülkî Idare Amiri – Adana Ili Maiyet Memuru, Nahiye Müdürü, Palu ve Kulp Kaymakamı, Genç Sancagı Muta sarrıf Vekili – Osmanlı Meclis-i Meb’ûsân IV. Dönem Genç Mebusu – I. Dönem Genç Milletvekili – Lâyiha Encümen i Reisi – Evli, 2 Çocuk. Ölüm Tarihi: 28.07.1928
GENÇ
Fikri Faik Bey (GÜNGÖREN)
Elazıg – 1884, Süleyman Faik – Cevriye – Askerî Rüstiye, Mülki ye Idadisi, Dâru’l-Fünûn Edebiyat Subesi – Fransızca – Mülki Idare Amiri – Davutpasa Idadisi Edebiyat Ögretmeni , İstanbul Merkez Memurlugu (Emniyet Amiri), Van, Halep, Hüdavendigâr (Bursa), Aydın Polis Müdürü, Malatya Mutasarrıf Vekili, Kemaliye Kaymakamı – I. Dönem Genç Milletvekili – Evli, 2 Çocuk. Ölüm Tarihi: 22.10.1956
GENÇ
Hamdi Bey (153) (YILMAZ)
Siirt/Halenze – 1879, Nafiz Mehmet – Pembe – Rüstiye – Arapça – Sancak ve ilçelerde Zabıt Kâtibi, Başkâtip, icra Memuru ve Mukavelât Muharriri (Noter) Genç Ser’iye Mahkemesi Başkâtibi – I. Dönem Genç Milletvekili – Evli, 6 Çocuk. Ölüm Tarihi: 10.03.1940
GENÇ
Şeyh Fikri Efendi (154) (Fikri ERGÜN)
Bitlis – 1869, Rasül (Resul) – Didare – Rüştiye – Arapça, Farsça – Telgrafçılık – Bitlis, Mus ve Antep Merkezi Muhabere Memuru, Adil Cevaz Merkezi Müdürü, Arganut, Zıvga Merkezi Müdür ve Memuru, Kulp ve Genç Merkez Müdürü – I. Dönem Genç Milletvekili – Evli, 3 Çocuk. Ölüm Tarihi: 05.04.1950
GÜMÜŞHANE
Hasan Fehmi Bey (155) (Hasan ATAÇ)
Sadettin – 1879, Salim (Mehmet) – Lale – Husûsî, Ekonomi ve Mali ye Eğitimi – Milli Mücadelede Batı Cephesinde görev yaptı – Osmanlı Meclis-i Meb’ûsân II. ve III. Dönem Gümüşhane Mebusu – I. Dönem Gümüşhane Milletvekili – I. Dönem Kavânîn-i Maliye Encümeni Reisi – Büyük Millet Meclisi 2. ve 1. Reis Vekili – 3., 4. ve 5. Icra Vekilleri Heyeti Maliye, 3. Hükümet Ziraat Vekili – Kırmızı- YEŞİL ŞERİTLİ İstiklal Madalyası sahibi – Evli, 2 Çocuk. Ölüm Tarihi: 17.09.1961
GÜMÜŞHANE
Mehmet Şükrü Bey (ÜÇÜNCÜ)
Torul – 1869, Ali (Rıza) – Esma – Rüştiye – Ilçe Defter-i Hâkanî idaresi Kâtibi, Torul Belediye Baskanı – I. Dönem Gümüşhane Milletvekili – Evli, 1 Çocuk. Ölüm Tarihi: 18.01.1929
GÜMÜŞHANE
Mustafa Bey (156) (DARMAN)
Gümüshane – 1872, Ali – Zarife – Askerî Tıbbiye Eczacılık Bölüm Tarihi – Fransızca – Eczacı, Kimyager, Eczacı Binbası, Erzincan Askerî Hastanesi Baseczacısı, Serbest Eczacı – I. Dönem Gümüshane Milletvek ili – Evli, 3 Çocuk. Ölüm Tarihi: 18.03.1936
GÜMÜŞHANE
Ruşen Bey (İbrahim Ruşen OKTAR)
Camisagır/Gümüshane – 1863, Ethem – Arife – Idadi – Gümüshane Liva ve Torul, Tercan, Siran Ilçeleri Tahrirat Kalemleri Kâtibi, Ziraat Bankası Memuru, Gümüshane Cezaevi Müdürü, Bidâyet Mahkemesi Üyesi, Trabzon Il Genel Meclis Üyesi, Gümüshane Il Matbaa Müdürü – I. Dönem Gümüshane Milletvekili – Evli, 6 Çocuk. Ölüm Tarihi: 21.02.1934
GÜMÜŞHANE
Veysel Rıza Bey (ZARBUN)
Gümüshane – 1871, Osman (Nuri) – Serife – Rüstiye ve Medrese – Gümüshane Bidâyet Mahkemesi Kalemi Kâtibi ve Liva Tahrirat Kalemi Müdür Yardımcısı ve Vekili, Rüstiyede Ögretmen, Hazine Onursal Dava Vekili, Mus Vilâyeti, Akkâ Sancagı ve Gümüshane Tahrirat Müdürü, Mülkiye Savcısı – Osmanlı Meclis-i Meb’ûsân III. Dönem Gümüshane Mebusu – I. Dönem Gümüshane Milletvekili (Gümüshane Mutasarrı’ıgına atanması ve bu görevde kalması nedeniyle 06.01.1921’de Milletvekilliginden istifa etti) – Evli, 6 Çocuk. Ölüm Tarihi: Vefat tezkeresi, 18.10.1924 tarihinde Genel Kurula okundu.(157)
GÜMÜŞHANE
Ziya Bey (158) (TUĞLU)
Kelkit – 1888, Hüsnü – Zemzem – Trabzon Idadisi – Maliyeci – Maliye Varidat Memu ru, Kelkit Mal Müdürlügü Saymanlık Müdür Yardımcısı – I. Dönem Gümüshane Milletvekili (BMM’ye katılmak üzere yola çıktıktan bir süre sonra eşkıya tarafından baskına ugrayarak Izzet Bey (Trabzon) ile birlikte şehit edilmiş ancak, Milletvekili seçim tutanağı Hey’et’i Umûmîye tarafından daha önce onanmıştır.) – Evli, 4 Çocuk. Ölüm Tarihi: 06.05.1920 (159)
***
150 TBMM’nin; I. Döneminde “Dr. Ali Haydar”, II. Döneminde ise “Dr. Haydar” olarak kayıtlara geçmiştir. MERNIS’ten nüfus kaydına ulaşılamamıştır.
151 MERNIS’ten çıkarılan vukuatlı nüfus kayıt örneğinde, 1936 yılında vefat ettiği görünmektedir. Türk Parlamento Tarihi Araştırma Grubu’nun dosyasında bulunan -Erzurum Nüfus Direktörlüğü tarafından düzenlenmiş Esas Kütük Örneğinde, 22.03.1936’da vefat ettiği görülmüş, burada geçen tarih esas alınmıştır.
152 Mazbatası “Celaleddin” adına düzenlenmiş, İsim Defteri ve tutanaklarda “Celal” olarak kayıtlara geçmiştir.
153 Tutanak kayıtlarına “Hamdi” Bey/Efendi” olarak geçmiştir.
154 Özlük dosyasında bulunan Özgeçmişte, “İbrahim Fikri Ergün” olarak adını beyan ettiği görülmüştür.
155 TBMM’nin; I.-IV. Dönemlerinde “Hasan Fehmi”, V.-VIII. Dönemlerinde ise “Hasan Fehmi Ataç” olarak kayıtlara geçmiştir.
156 Mazbatası “Hacı Mustafa” adına düzenlenmiş, İsim Defteri ve tutanaklarda “Mustafa” olarak kayıtlara geçmiştir.
157 MERNIS’ten çıkarılan vukuatlı nüfus kayıt örneğinde, Kasım 1924’te vefat ettiği görünmekle birlikte, II. Dönem içinde, I inci Toplantı yılı ara vermesinde vefat ettiğinin, 18 Ekim 1924 tarihinde yapılan birleşiminde Genel Kurul’a bildirildiği, tutanak kayıtlarından görülmüştür.
158 MERNIS’ten çıkarılan vukuatlı nüfus kayıt örneğinde kendisinin soyadı almadığı, ailesinin “Tuglu” soyadını taşıdığı görülmüştür.
159 MERNIS’ten çıkarılan vukuatlı nüfus kayıt örneğinde, 1919 yılında vefat ettiği görünmektedir. Ancak, Beraberindeki Milletvekili arkadaşlarıyla Ankara’ya gitmek üzere Çarşamba’dan yola çıktıktan bir süre sonra eşkıya tarafından çevrilerek, Trabzon Milletvekili İzzet Bey ile birlikte şehit edildiği, Trabzon Müdafaa-i Hukuk Başkanlığının olayla ilgili 08.05.1920 tarihli telgrafının, Meclis’in 13.05.1920 tarihli birleşiminde okunduğu tutanaktan görülmüştür. Bu nedenle vefat tarihi olarak, İzzet Bey’in vukuatlı nüfus kayıt örneğinde geçen, 06.05.1920 tarihi esas alınmıştır.
