1913 : MUSTAFA KEMAL SOFYA’DA.
1913 – Sipahi ocağı binicilik kulübü ile Islah-i nefsi Feres cemiyeti (At soyunu iyileştirme derneği) kuruldu. Veliefendi hipodromu yarış yeri olarak kullanılmaya başlandı.
6 Ocak 1913 – Londra’da barış görüşmelerinin kesilmesi.
23 Ocak 1913 – İttihatçılar tarafından Kâmil Paşa’nın, Sadaret’ten uzaklaştırılarak yerine Mahmut Şevket Paşa’nın getirilmesi (Babıâli Baskını). (Mahmut Şevket Paşa, kurduğu kabinede Harbiye Nazırlığı’nı da kendi üzerine almıştır).
23 Ocak 1913 – Babıali baskını yaşandı. (Hükümet darbes.) Harbiye nazırı Nazım Paşa ve iki yaveri öldürüldü. Mahmut Şevket Paşa sadrazamlığa getirildi.
23 Ocak 1913 – Başkomutan Vekilliğine Ahmet İzzet Paşa’nın atanması.
30 Ocak 1913 – Tekalif-i harbiye kanunu Balkan Harbi esnasında çıkarıldı. (Akl-ı Kemal, c.3, Sinan Meydan)
3 Şubat 1913 – Bulgarların savaşı yeniden başlatması.
8 Şubat 1913 – Bolayır’a ilerleyen Bulgarlara karşı, Bahr-i Sefid Boğazı Kuva-yi Mürettebe Komutanlığı’na ait kuvvetlerin taarruza geçmesi (Baskın şeklinde geliştirilen bu taarruz, 10. Kolordu’nun takviyesi geciktiğinden etkisini kaybetmiş, düşman karşısında yalnız kalan Bolayır kuvvetleri ağır kayıplar verek Bolayır tahkimli hattının gerisine çekilmiştir. Atatürk bu harekâta Mürettep Kuvvet’in Harekât Şubesi Müdürü olarak iştirak etmiştir). [Kocatürk]
16 / 17 Şubat 1913 – Çanakkale cephesinde, bir kısım kuvvetlerin -Bahr-i Sefit Boğazı Kuva-yi Mürettebe Komutanı Fahri Paşa komutasında- Bolayır Kolordusu adı altında birleştirilmesi (Atatürk, kısa süre sonra bu kolordunun Kurmay Başkanlığı’na atanmıştır. [Kocatürk]
17 / 18 Şubat 1913 – Atatürk ve Fethi (Okyar) Bey’in, Başkomutan Vekili Ahmet İzzet Paşa’ya, beraber imzalayarak sundukları, Bulgarlara taarruz ile Trakya ve Edirne’nin kurtarılması hakkında harekât plânı önerisi. (Bir sureti de Sadrazam ve Harbiye Nazırı Mahmut Şevket Paşa’ya sunulan bu plân, gerçekçi olmasına rağmen Harbiye Nezareti ve Başkomutanlıkça uygulanmamış, sonunda olaylar Edirne’nin düşüşüne uzanmıştır.).
17/18 Şubat 1913 – Atatürk’ün, Sadrazam ve Harbiye nazırı Mahmut Paşa’ya gönderdiği raporunda ‘Edirne’yi kurtarmak için bir an önce taarruza geçilmesini’ istemesi.
17 Şubat 1913 – Atatürk ve Fethi Bey, bugün ayrı birer yazı ile -kuvvetleriyle Gelibolu’ya nakledilen- Hurşit Paşa komutasında çalışamayacakları gerekçesiyle istifalarını da bildirmişlerdir. [Kocatürk]
19 Şubat 1913 – Başkomutan Vekili Ahmet İzzet Paşa’nın, Atatürk ve Fethi (Okyar) Bey’in imzalarını taşıyan 17/18 Şubat 1913 tarihli raporu, görüşlerini bildiren bir yazı ile Sadrazam ve Harbiye Nazırı Mahmut Şevket Paşa’ya sunması. [Kocatürk]
20 Şubat 1913 – Vahdettin askeri doyurabilmek için Taksim kışlası ve talimhane meydanını (Taksim meydanı ve kışlasını) 500.000 liraya “İstanbul Emlak Şirket-i Osmaniyesi” isimli Fransız şirkete sattı. Satış mukavelesi 20 Şubat 1913 tarihinde imzalandı. Taksim kışlası satışa çıkarıldığında içinde Mehmetçiğin kullandığı bir de cami vardı. Sözleşmeye cami açık kalacak şartı kondu. Şirket şartlar nedeniyle bu alanı yeterince kullanamadığı için ettiği zarara karşılık 700.000 lira tazminat isteyince sözleşme 23 Ağustos 1922’de yenilendi. (Charles Harington, Atilla Oral)
20 Şubat 1913 – Mahmut Şevket Paşa’nın, Ahmet İzzet Paşa’nın yazısı üzerine durumu yerinde incelemek ve komuta zincirindeki anlaşmazlığı gidermek amacıyla, İstanbul’dan Gelibolu’ya gelişi, burada Hurşit Paşa ve Enver Bey ile, daha sonra Bolayır’a geçerek Fahri Paşa, Fethi Bey ve Atatürk’le görüşmesi. [Kocatürk]
21 Şubat 1913 – Atatürk ve Fethi (Okyar) Bey’in, Mahmut Şevket Paşa’ya müşterek mektupları: “Buradan alınacaksak, Fahri Paşa ile beraber alınmamızın en iyi çare olacağı.”
6 Mart 1913 – Bir emirle Türk uçaklarının kanat altlarına milliyeti göstermek amacıyla ay yıldız çizdirildi. (BU DÜNYA HAVACILIK TARİHİNDE BİR İLKTİ.) (Akl-ı Kemal, C.4, Sinan Meydan)
6 Mart 1913 – Yanya’nın Yunan kuvvetlerine teslim olması.
22 Mart 1913 – Sabiha Gökçen (d. 22 Mart 1913, Bursa – ö. 22 Mart 2001, Ankara) dünyanın ilk kadın savaş pilotu ve ilk Türk kadın pilot dünyaya geldi. Mustafa Kemal Atatürk’ün sekiz manevi evladından biridir. Sabiha Gökçen 2001 yılında, tam doğum gününde (22 Mart) Gülhane Askerî Tıp Akademisi’nde öldü.
26 Mart 1913 – Edirne’nin Bulgar kuvvetlerine teslim olması. Edirne’nin, Bulgarların eline geçişi.
22 Nisan 1913 – Kazım Karabekir Paşa, I.Balkan savaşı esnasında Bulgarlara esir düştü, II. Balkan savaşı esnasında 29 Eylül 1913’te esaretten kurtuldu.
22 Nisan 1913 – İşkodra’nın Karadağlıların eline geçmesi.
30 Nisan 1913 – Atatürk’ün, Harbiye Nezareti’nde Sadrazam ve Harbiye Nazırı Mahmut Şevket Paşa’yı ziyareti.
28 Mayıs 1913 – Müdafaa-i Hukuk-u Nisvan Cemiyeti (Osmanlı Kadınının Hakkını Savunma Derneği) 28 Mayıs 1913’te kuruldu.
29 Mayıs 1913 – Ulviye Mevlan yönetiminde Kadınlar Dünyası dergisi yayımlanmaya başlandı.
30 Mayıs 1913 – I. Balkan Savaşı sona erdi.
30 Mayıs 1913 – Londra Antlaşması. Osmanlı Devleti’nin, Balkan Devletleri ile Londra Barış Antlaşmasını imzalaması. Bu antlaşma ile Osmanlı Devleti Midye-Enez hattını sınır olarak kabul etmiş, Edirne’yi Bulgaristan’a bırakmıştır. (Midye-Enez çizgisi batısındaki tüm topraklar söz konusu devletlere bırakılır). Kaynak: devletarsivleri.gov.tr
11 Haziran 1913 – Sadrazam Mahmut Şevket Paşa’nın suikast sonucu ölümü. 31 Mart isyanını bastıran Harekat Ordusu’nun komutanı, Sadrazam ve Harbiye Nazırı Mahmut Şevket Paşa öldürüldü. Darbe ile sadrazamlığa getirilen Mahmut Şevket Paşa, ittihat ve terakki muhaliflerinin düzenlediği suikast sonucu öldürüldü.
12 Haziran 1913 – Sait Halim Paşa sadrazam oldu. Yeni Sadrazam olarak Sait Halim Paşa göreve başladı.
29 Haziran 1913 – Balkan Savaşı başladı. Bulgaristan’la öteki Balkan Devletleri arasındaki anlaşmazlığın büyümesi sonucu, 2. Balkan Savaşı’nın başlaması (Bulgaristan ile Sırplar-Yunanlılar ve Romanya arasında).
5 Temmuz 1913 – Birinci balkan savaşı galip devletleri arasında ganimetin bölüşülmesinde anlaşmazlıklar çıkar ve İkinci balkan savaşı patlak verir.Bulgar ordusu, Sırp, Yunan ve Romen orduları tarafından yenilir. Durumdan yararlanan Türk ordusu, Edirne ve çevresi dahil Meriç‟e kadar olan ahalisi Türklerle meskûn yerleri kurtarırlar. Mustafa Kemal, Edirne’nin kurtarılmasını ısrarla savunanların başında olmasına rağmen, orayı kurtarmak şerefi, cemiyetin tuttuğu Enver bey‟e bırakılır. Bulgaristan ile (29 eylül 1913’de) İstanbul, Yunanistan ile (14 Kasım 1913) Atina antlaşmaları yapılarak yeni sınırlar saptanır.
13 Temmuz 1913 – Trakya’daki Türk birliklerinin, Midye-Enez hattını işgal için Çatalca ve Bolayır hatlarından ileri harekâta geçmesi (Bulgarlar, 30 Mayıs 1913’de yapılan Londra Barış Antlaşması’na rağmen Midye-Enez hattını boşaltmayarak işgalleri altında tutuyorlardı. Bu durum üzerine Başkomutanlık Vekâleti, Hükümetten izin alarak ilgili kuvvetlere ileri harekâta başlama emrini vermiştir. [Kocatürk]
15 Temmuz 1913 – 13 Temmuz 1913 günü ileri harekâta geçen Türk birliklerinin, Midye-Enez hattını Bulgarlardan geri alışı.
21 Temmuz 1913 – Atatürk’ün Kurmay Başkanlığına getirildiği Bolayır Kolordusu’nun Edirne’yi geri alması. Mustafa Kemal, Kolordu Kurmay Başkanı olduğu Bolayır Kolordusu ile I. Balkan Savaşları’nda kaybedilen Edirne’yi geri aldı.
21 Temmuz 1913 – Osmanlı Devleti’nin orduyu harekete geçirmesi, Edirne ve Kırklareli’nin geri alınması.
21 Temmuz 1913 – 2. Balkan Savaşı (Bulgaristan ile Sırplar, Yunanlılar ve Romanya arasında).
22 Temmuz 1913 – Bahr-i Sefid Boğazı Kuva-yi Mürettebe Komutanı Fahri Paşa’nın, aynı zamanda komutanlığını üstlendiği Bolayır Kolordusu’nun sevk ve idaresini adına yürütme yetkisini yazılı emirle -kolordunun kurmay başkanı- Atatürk’e bırakması.
22 Temmuz 1913 – Atatürk’ün emriyle Meric’in batısına geçen Bolayır Kolordusu Süvari Bölüğü’nün, Dimetoka’ya girişi.
22 Temmuz 1913 – Mustafa Kemal’in kurmay başkanlığındaki Behri Sefid Boğazı Kuva-yi Mürettebe Komutanlığı Bolayır Kolordusu Edirne’yi Bulgarlardan geri almıştır. (Atatürk’ün Gizli Kurtuluş Planları, Sinan Meydan, 7. Baskı, s.21)
22 Temmuz 1913 – Gelibolu Kolordusu’yla beraber Bolayır Kolordusu’na ait kuvvetlerin Edirne’ye girişi ve Edirne’nin Bulgarlardan geri alınışı. [Kocatürk]
22 Temmuz 1913 – Sırbistan 2. Balkan savaşından topraklarını genişleterek çıktı. Bükreş Anlaşması ile Osmanlı 1. Balkan savaşında yitirdiği Edirne ve Kırklareli’ni geri aldı.
24 Temmuz 1913 – Atatürk’ün kurmay başkanlığını yaptığı Bolayır Kolordusunun -Bahr-i Sefid Boğazı Kuva-yi Mürettebe Komutanlığının kaldırılması üzerine- doğrudan Başkomutanlık Vekâleti’ne bağlanması.
28 Temmuz 1913 – Bağdat demiryolu açıldı.
7 Ağustos 1913 – Atatürk’ün kurmay başkanlığını yaptığı Bolayır Kolordusu’nun -Başkomutanlık Vekâleti’nin emri ile- Mürettep 9. Kolordu adını alışı.
10 Ağustos 1913 – Balkan Devletleri arasında Bükreş Barış Antlaşması.
10 Ağustos 1913 – Atatürk’ün Edirne’den ayrılışı.
31 Ağustos 1913 – Batı Trakya’da ‘Batı Trakya Geçici Hükümeti’ (Garbi Trakya Hükümet-i Muvakkatesi) II: Balkan Savaşının hemen sonrasında Teşkilat-ı Mahsusa’nın (Özellikle Kuşçubaşı Eşref) çalışmaları sonunda kurulmuştur. Hükümetin Başkanlığına Salih Hoca, Genelkurmay Başkanlığına Süleyman Askeri Bey getirilmiştir. (Bu geçici Türk hükümeti 12 Eylül 1913’de bağımsızlığını ilan etmiş, ‘Düvel-i Muazzamaya Tebliğ’ başlıklı bağımsızlık ilanı Fransızca kaleme alınarak yabancı devletlere duyurulmuştur. (Yönetim şekli cumhuriyettir, sınırları, bayrağı, ordusu, yargısı, bütçesi, pulu, pasaportu vardır.) (Bu Cumhuriyet 30 Ekim 1913 tarihinde (29 Ekim 1913 yılında Bulgarlarla imzalanan İstanbul anlaşması gereği Trakya toprakları Bulgarlara teslime dilince) tamamen işgal edilmiş ve varlığı sonlanmıştır.) (Akl-ı Kemal, c.1, Sinan Meydan)
29 Eylül 1913 – Osmanlı-Bulgar İstanbul Barış Antlaşması. Osmanlı Devleti’nin, Balkan Savaşı sonunda Bulgaristan’la İstanbul Antlaşması’nı imzalaması. Bu antlaşmaya göre, Edirne Osmanlı Devleti’nde kalıyor, Trakya’daki Türk sınırı, Meriç nehrinin 25-30 km kadar batısından geçiyordu.
29 Eylül 1913 – I. Balkan Harbi süresinde 22 Nisan 1913 tarihinde esir düşen Kazım Karabekir Paşa, II.Balkan savaşı esnasında 29 Eylül 1913’te esaretten kurtuldu.
24 Ekim 1913 – 29 Eylül 1913 tarihinde sona eren Balkan Savaşı’ndan sonra Pilot Tğm. Nuri Bey, Rasıt olarak Edirne Telgraf Müfrezesinden Ütğm. Hami Bey’i de alarak 24 Ekim 1913 de Prens Celalettin ismindeki Deperdussin uçağı ile Edirne-İstanbul uçuşunu gerçekleştirdi. Edirne-Babaeski-Çorlu-Çatalca rotasını takip eden uçak 3 saat 5 dakikalık bir uçuştan sonra Yeşilköy’e indi. Bu iki subay gerçekleştirdikleri ilk uzun mesafeli uçuş nedeniyle 10 altınla mükafatlandırıldı.
27 Ekim 1913 – Mustafa Kemal, Sofya Ataşemiliterliği görevine atandı. Bu tarihte Fethi [Okyar] Bey, Sofya’da elçi olarak bulunuyordu.
27 Ekim 1913 Mustafa Kemal, Sofya Askeri Ateşesi oldu. Aynı gün Fethi Okyar ise Sofya Büyükelçisi olarak atandı.
29 Ekim 1913 – Tarihteki ilk Türk Cumhuriyeti olan Batı Trakya Türk Cumhuriyeti sona erer. Batı Trakya Türk Cumhuriyeti’nin toprakları, General Lazarof komutasındaki Bulgar kuvvetlerince 30 Ekim 1913 tarihine kadar tamamen işgal edilir ve bu devlet sona erer.
5 Kasım 1913 – Atatürk’ün Sofya’dan Harbiye Nezareti’ne raporu: “Genelkurmay Başkanı General Fiçef’in, Osmanlı Genelkurmayının planlarını ve bütün stratejik yığınak hesaplarını tümüyle Alman subaylarından öğrenmiş bulunduğunu söylediği; sözü edilen bilgilerin kaynağı Alman subayları, Alman kaynakları ise bu hususun gelecek için dikkatle durulacak bir sorun olarak göz önüne alınması gereği” [Kocatürk]
6 Kasım 1913 – Atatürk’e, Bingazi muharebelerinde gösterdiği liyakat ve kahramanlık nedeniyle iki sene kıdem zammı ve Dördüncü Rütbeden Osmanî Nişanı verilmesi. [Kocatürk] “6 Kasım 1913 Tarihinde Bingazi muharebatında ibraz-ı şecaat ve liyakat etmesine mebni kıdemine iki sene zam, Dördüncü Rütbe’den Osmani Nişanı ita kılınmıştır.”
14 Kasım 1913 – 2. Balkan Savaşı’ndan sonra, Yunanistan ile Osmanlı Devleti arasında Atina Antlaşması imzalandı.
16 Kasım 1913 – Atatürk’ün Sofya’dan Madam Corinne’e Fransızca mektubu: “…Ekseriya sefarethane’de büromdayım ve çalışıyorum. Fethi Bey de başka bir şey yapmıyor” [Kocatürk]
18 Kasım 1913 – Belkıs Şevket Hanım, tek motorlu üstü açık tayyareye binme cesareti gösteren ilk kadın oldu. Belkıs Hanım İstanbul üzerinde uçarken aşağı attığı kartlarda Osmanlı Mudafaa-i Hukuk-u Nisvan Derneği üyelerine selam yolluyordu. (Müdafaa-i Hukuk-u Nisvan Cemiyeti -Osmanlı Kadınının Hakkını Savunma Derneği- 28 Mayıs 1913’te kuruldu).
18 Kasım 1913 – Milli Mücadele döneminde kadınlar direnişte erkeklerden geri kalmayacaklarını gösterdiler. Gerçi savaş meydanlarında vuruşan yine erkeklerdi ama Türk kadınları gerek cephe gerisindeki destekleriyle ön safta yer aldılar. Ama bu dönem özellikle yurtiçinde ve yurtdışında ulusal direnişin kitlelere anlatılmasını sağlama ve kamuoyu desteğinin temini konusunda kadınların erkeklerden daha etkili olduğunu gösterdi. Nitekim Halide Edip içeride ve dışarıda Milli Mücadele’nin önderleri kadar tanınıyordu. Şu sözler Mustafa Kemal’in 1923’te Konyalı kadınlara hitabından: “Son senelerin hummalı fedakârlıklarla dolu mücadele hayatında milleti ölümden kurtararak bağımsızlığa götüren yolda her ferdin çalışması, gayreti gerekmiştir. Ama en fazla anılması ve şükran duyulması gereken himmet Anadolu kadınının ortaya koyduğu yüksek fedakârlıktır. Dünyanın hiçbir yerinde hiçbir milletinde Anadolu kadınından daha yüksek gayret gösteren kadınlardan bahsetmenin imkânı yoktur. Dünyada hiçbir milletin kadınları, biz Anadolu kadınlarından daha fazla çalıştık, milletimizi kurtuluşa ve zafere götürmekte Anadolu kadını kadar hizmet ettik, diyemez.”
19 Kasım 1913 – Atatürk’ün, öğleden sonra saat 15.20’de İstanbul’dan trenle Sofya’ya hareketi.
19 Kasım 1913 – Mustafa Kemal’i, yeni görev yeri olan Sofya’ya götüren tren, öğleden sonra saat 15:20’de İstanbul’dan hareket etti.
20 Kasım 1913 – Atatürk’ün, öğleden sonra saat 14.00’de, İstanbul’dan trenle Sofya’ya gelişi, elçiliğe giderek ataşemiliterlik görevine başlaması. Atatürk, Sofya’ya gelişinden kısa süre sonra Bulgaristan içinde Filibe, Plevne, Tırnova, Gabrova, Şumnu, Varna, Kızanlık ve Köstendin içine alan geniş bir gezi yapmıştır. Bir süre sonra manevralar sebebiyle çıktığı ikinci gezisinde de Plevne, Niğbolu ve Vidin’e uğrayarak tekrar Sofya’ya dönmüştür. [Kocatürk]
21 Kasım 1913 – Atatürk’ün, Sofya’dan, İstanbul’da Madam Corinne’e Fransızca mektubu: “..Şehri ve buradaki hayatı daha tanıyamadığım için sana Sofya hakkında ilginç haberler veremeyeceğim.” (İstanbul’dan Sofya’ya giderken hissettiklerini anlatıyor.)
21 Kasım 1913 – Madam Corinne, İstanbul’da yerleşip Osmanlı vatandaşlığına geçen, İtalyan kökenli bir ailenin kızıdır. Müziğe karşı taşıdığı büyük yetenek nedeniyle, Osmanlı ordusunda doktor olan babası tarafından Fransa’ya gönderilerek Paris Konservatuvarı’nı bitirmiştir, İstanbul’a döndükten sonra Kurmay Yüzbaşı Ömer Lütfü Bey’le evlenmiş; ancak -evliliğinin üçüncü yılı başlarında- Balkan Savaşı’na katılan Ömer Lütfü Bey 1912 yılı sonlarında şehit düşmüştür. Eşinin ölümünden sonra, kendisini müzikle uğraşıya veren Madam Corinne, evinde cumartesi günleri müzik ve edebiyat ağırlıklı sanat toplantıları düzenlemekte, bu yolla avunmaya çalışmaktadır. Atatürk’ün, Madam Corinne ile tanışması bu döneme rastlar; karşılıklı hayranlık ve saygıya dayanan bu dostluk, zaman zaman mektuplaşmalarla 1918 yılı sonlarına kadar devam eder. [Kocatürk]
30 Kasım 1913 – Göklerde ilk Türk kadını: İlk uçan Türk kadını Belkıs Şevket Hanım. Uçuran Fethi Bey. Tek motorlu üstü açık tayyareye binme cesareti gösteren ilk kadın.
30 Kasım 1913 – Balkan Harbi’nden sonra Donanma Cemiyeti’nin tayyare ve gemi alma hususunda açtığı büyük bağış kampanyasına Türk milleti geniş çapta iştirak ediyordu. Ata Paşa’nın oğlu Şevket Bey’in kızı Belkıs Şevket Hanım, Müdafaa-i Hukuk-ı Nisvan (Kadın Hakları Koruma Derneği) kurucularından olarak bağış kampanyasını hararetle desteklemekteydi. İstanbul üzerinde 15 dakika uçtular ve halkı bağışa çağıran kartlar attılar. İyi derecede İngilizce bilen Belkıs Şevket Hanım, özel okullarda müzik, İngilizce ve çocuk bakımı dersleri vermekteydi. Müdafaa-i Hukuk-ı Nisvan, elliyi aşkın üyesi bulunan bu dernek, aynı yıl, üyelerinden Bedriye Osman Hanım’ın Telefon Şirketi’ne memur olarak girmesi yolunda çaba harcadı ve başarıya ulaştı.
1 Aralık 1913 – Belkıs Şevket hanım (Osmanlı Müdafa-i Nisvan Cemiyeti üyesi) Pilot Fethi beyin kullandığı Osmanlı ismindeki uçakla İstanbul üstünde uçtu. (Uçağa binen ilk Türk kadını oldu.) (Akl-ı Kemal, C.4, Sinan Meydan)
3 Aralık 1913 – Atatürk’ün Sofya’dan Madam Corinne’e Fransızca mektubu: “Son mektubunu aldım. …Ekseriya sefarethane’de büromdayım ve çalışıyorum. Fethi Bey de başka bir şey yapmıyor.”
6 Aralık 1913 – Atatürk’ün, Sofya’dan, -Bulgar ordusundaki gelişmeler hakkında- Genelkurmay Başkanlığı’na raporu.
14 Aralık 1913 – General Liman von Sanders başkanlığındaki Alman Askeri Islah Heyeti İstanbul’a geldi. (Bu heyet, Trablusgarp ve Balkan harplerinden sonra Osmanlı ordusunu düzenlemek amacıyla hükümet tarafından davet edildi.)
20 Aralık 1913 – Atatürk’ün, Sofya’dan Madam Corinne’e mektubu: “Son mektupların bana büyük bir memnuniyet verdi. …Sofya, boş zamanları doldurabilecek hiçbir eğlencesi olmayan tatsız bir şehirdir. Burada çok meşgulüm, günde en az sekiz saat çalışıyorum.” [Kocatürk]
27 Aralık 1913 – Atatürk’ün, Sofya’dan Madam Corinne’e Fransızca mektubu: “…İstanbul hadiseleri üzerine bana verdiğin malûmat beni çok ilgilendirdi, görüyorum ki her şeyden haberin var. ..Buradaki hayatım tekdüze akışını takip ediyor. Bugüne kadar onu hiçbir olay neşelendirmedi.” [Kocatürk]
31 Aralık 1913 – Atatürk’ün, Sofya’dan Madam Corinne’e Fransızca kartı: “Sevimli mektuplarınıza birdenbire ara verdiniz. Benim tembelliğimi mi taklit etmek niyetindesiniz, yoksa bana yazmamanızın başka nedenleri mi var? Bu günlerde elime geçeceğini umduğum bir mektubu almadan bu olayın derinliğine inmek istemiyorum.” [Kocatürk]
Bu memleket tarihte Türk’tü, şimdi de Türk’tür ve ebediyen Türk olarak yaşayacaktır. (1923, Adana) Gazi Mustafa Kemal ATATÜRK
Not: Lütfen varsa hata ve noksanları yorum yaparak bildiriniz.
Sayfayı yazdırın