1939 : MİLLETİM NEREYE İSTERSE ORAYA GÖMSÜN.
17 Ocak 1939 – Trabzon Milletvekili olan Yüksek Mühendis Mithat Aydın, Etlik, Keçiören, Cebeci, Altındağ’ı gezerek Anıtkabir için en uygun yeri arıyordu. En son, o zamanlar üzerinde birkaç küçük yapı bulunan Rasattepe’ye çıktı. Bu tepe, şehrin ortasındaydı ve çevresi boştu. Burada yapılacak Anıtkabir çok uzaklardan görülebilirdi. Mithat Aydın, komisyonun 17 Ocak 1939 tarihli son toplantısında, Anıtkabir yeri olarak Rasattepe’yi ileri sürdü. Anıtkabir’in Rasattepe’de yapılması oylamaya sunuldu. Sonuçta Anitkabir’in Rasattepe’de yapılması büyük çoğunlukla kararlaştırıldı. Karar hükümete bildirildi ve Rasattepe’de kamulaştırma çalışmalarına 7 Temmuz 1939’da başlandı.
31 Mart 1939 – Atatürk’ün, Kurşun galvanizli tabutu, katafalkın altına açılan kabre indirildi. Anıtkabir tamamlanana kadar, 15 yıl orada kaldı. (Mustafa Kemal kendisi için kabir yeri seçmemişti. Toprağa verileceği yer için vasiyette bulunmamıştı. “Milletim nereye istiyorsa oraya gömsün” demişti.) (Kaynak; Yılmaz Özdil, Mustafa Kemal)
23 Haziran 1939 – Hatay’ın Türkiye’ye katılmasına ilişkin antlaşma, Ankara’da imzalandı. Fransa ve Türkiye arasında imzalanan antlaşmayla Hatay Fransız egemenliğinden çıktı. Fransa Hatay üzerindeki bütün hak iddialarından vazgeçerek kentin Türkiye’nin bir ili olarak ilhak edilmesini kabul etti.
29 Haziran 1939 – 29 Haziran 1939 günü Hatay Türkiye’ye katılmıştır. Hatay Devleti Meclisi, oybirliğiyle Türkiye’ye katılma kararı aldı. Hatay Millet Meclisi 29 Haziran 1939 gününde oybirliğiyle aldığı kararla Türkiye Cumhuriyeti’ne katıldı. 7 Temmuz 1939 gününde çıkarılan bir yasa ile de Hatay ili kuruldu ve anavatana katılma işlemi kesinleştirildi.
30 Haziran 1939 – Hatay’ın Türkiye’ye katılması. Meclis, Hatay Antlaşması’nı onayladı ve 7 Temmuz’da Hatay il oldu.
5 Temmuz 1939 – Enver Paşa’nın çocuk ve torunlarının vatandaşlığa alınmaları ve yurda dönmelerine izin veren yasa çıktı.
5 Temmuz 1939 – Valilerin Cumhuriyet Halk Partisi il başkanlığı görevlerine son verildi.
7 Temmuz 1939 – Hatay vilayetinin kurulması yasalaştı. 7 Temmuz 1939 gününde çıkarılan bir yasa ile de Hatay ili kuruldu ve anavatana katılma işlemi kesinleştirildi. (Hatay Millet Meclisi 29 Haziran 1939 gününde oybirliğiyle aldığı kararla Türkiye Cumhuriyeti’ne katıldı).
7 Temmuz 1939 – Anıtkabirin inşası için Rasattepe kamulaştırma çalışmalarına başlandı. 23 Mayıs 1939 tarihinde Başbakan Refik Saydam, Türkiye Büyük Millet Meclisi’ndeki bütçe görüşmeleri esnasında yaptığı konuşmada; Rasattepe üzerinde kadastro işlemlerinin yapıldığını, bu arazinin bazı bölümlerinin devlete, belediyeye ve özel şahıslara ait olduğunun belirlendiğini, arazinin kapladığı alan ve sınırlarının tespit edildiğini ve gereken haritaların çizildiğini belirtti. Başbakan ayrıca; Anıtkabir için 205.000 TL. İstimlak bedeli, 45.000 TL. uluslararası proje yarışması olmak üzere toplam 250.000 TL. ödenek ayrıldığını ve 287.000 metrekarelik alanın kamulaştırılmasının planlandığını belirtti. 7 Temmuz 1939 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde Rasattepe’nin kamulaştırılmasına karar verildi.
23 Temmuz 1939 – Hatay, Anavatan’a katıldı. Hatay’da yönetim Türk hükümetine devredildi.
19 Ekim 1939 – Türk-İngiliz-Fransız Üçlü İttifakının Ankara’da İmzalanması. Türkiye ile İngiltere ve Fransa arasında Ankara’da yapılan anlaşma. Buna “Üçlü İttifak” adı da verilmiştir. Başbakan Dr. Refik Saydam Türkiye’nin Başdelegesi idi. II. Dünya Savaşının başlaması sırasında Almanya’nın Orta Avrupa’da, İtalya’nın da Akdeniz’de egemenlik kurma istekleri karşısında üç devlet arasında karşılıklı yardım ve dostluk için bir üçlü anlaşma gücü kuruldu. Bu anlaşma Türkiye için daha çok bir savunma hazırlığı niteliğinde idi. Bu anlaşmada yüklenen koşullar arasında Türkiye’nin kuzey komşusu Rusya ile silâhlı bir anlaşmazlığa düşmeyeceğine dair açık kayıtlar konulmuştu. Kaynak: Türkiye Cumhuriyeti Tarihi Sözlüğü 1918-2000
Bu memleket tarihte Türk’tü, şimdi de Türk’tür ve ebediyen Türk olarak yaşayacaktır. (1923, Adana) Gazi Mustafa Kemal ATATÜRK
Not: Lütfen varsa hata ve noksanları yorum yaparak bildiriniz.
